Povodom obeležavanja 1. decembra svetskog dana borbe protiv side, u RPandora Beads Australia runepublici Srbiji se kampanja ove godine realizuje pod sloganom “NIJEDAN ŽIVOT IZGUBLJEN ZBOG SIDE!” sa akcentom na promociju značaja pravoPandora Bracelets Australiavremenog testiranja na HIV, na savetovanje za sve osobe koje su imale neki rizik u bližoj ili daljoj prošlosti, kao i na rano uključivanje osoba inficiranih HIV-om u specifično lečenje.
Prema podacima Instituta za javno zdravlje Srbije „Dr Milan Jovanović Batut” od početka epidemije, 1985. godine, pa zaključno sa 20. novembrom 2013. godine u Republici Srbiji su registrovane 2962 osobe inficirane HIV-om, od kojih je 1678 osoba obolelo, dok je 1058 osoba umrlo od AIDS-a, a još 96 osoba inficiranih HIV-om je umrlo od bolesti ili stanja koja nisu povezana sa HIV-om.
U Srbiji trenutno 1808 osoba živi sa HIV-om, a procenjuje se da još oko 1800 osoba u našoj zemlji ne zna da je inficirano HIV-om (50%). Znajući da HIV infekcija može u proseku od 7 do 10 godina proticati bez manifestnih kliničkih znakova i simptoma, jedini način da se HIV infekcija otkrije jeste da se osoba koja je imala neki rizik u prošlosti (npr. usputni, slučajni seksualni odnos bez kondoma, više seksualnih partnera, nezaštićen seksualni odnos sa osobom istog ili suprotnog pola nepoznatog HIV statusa, razmena pribora za uzimanje narkotika, tetoviranje ili pirsing upotrebom nesterilnog pribora i sl) testira na HIV.
Ovogodišnja kampanja u Republici Srbiji se realizuje pod sloganom „NIJEDAN ŽIVOT IZGUBLJEN ZBOG SIDE!” imajući u vidu da je ključna aktivnost upravo promocija značaja pravovremenog testiranja na HIV, praćenog savetovanjem za sve osobe koje su imale neki rizik u bližoj ili daljoj prošlosti, a radi ranog uključivanja osoba inficiranih HIV-om u specifično lečenje kombinacijom visoko potentnih antiretovirusnih lekova, koje pak omogućava uspešnu kontrolu replikacije HIV-a i sledstveno tome značajno odlaganje obolevanja i umiranja od AIDS-a, tako da se danas sa HIV-om može živeti dugo i kvalitetno.
Aktivnosti koje prate obeležavanje 1. decembra dobar su primer jedinstvenosti i sveobuhvatnosti nacionalnog odgovora na HIV epidemiju, pri čemu svaka institucija, ustanova i organizacija/udruženje preuzima vodeću ulogu u okviru svojih kompetencija, međusobno se dopunjujući. U saradnji sa Ministarstvom zdravlja, institutima i zavodima za javno zdravlje, Ministarstvom omladine i sporta – kancelarijama za mlade, UN agencijama, civilnim sektorom, Unijom organizacija Srbije koje se bave zaštitom osoba koje žive sa HIV-om, domovima zdravlja, Crvenim krstom Srbije, školama i medijima, pored već tradicionalnih tribina i brojnih aktivnosti organizovanih na javnim mestima, biće realizovane brojne interaktivne edukacije u školama i na fakultetima, kao i intenzivirano pružanje usluge dobrovoljnog, besplatnog i anonimnog savetovanja i testiranja u institucionalnim savetovalištima za HIV i druge polno prenosive infekcije sa fokusom na pripadnike iz populacija koje su pod povećanim rizikom od infekcije HIV-om.
Naša zemlja se aktivno uključila u Evropsku nedelju testiranja, pokrenutu od panevropske inicijative HIV u Evropi, koja se realizuje širom Evrope u periodu od 22. do 29. novembra. Ova pilot akcija se sprovodi u partnerstvu sa više od 400 institucija i organizacija pod sloganom „Pričaj o HIV-u. Testiraj se na HIV”, a ima za cilj podizanje svesti o važnosti testiranja na HIV u društvenoj zajednici, među zdravstvenim radnicima i donosiocima zakonskih regulativa, kao i smanjenje stigme vezane za HIV kroz normalizaciju testiranja i prihvatanje evropskih vodiča/smernica za testiranje na HIV. Neprihvatljiva je činjenica da u Evropi trenutno 30–50% od preko 2 miliona osoba koji žive sa HIV-om ne znaju da su inficirani HIV-om, a da polovina novootkrivenih HIV pozitivnih osoba svoju dijagnozu otkriju kasno, u uznapredovalim stadijumima HIV infekcije, kada su rezultati lečenja značajno lošiji, kao i prognoza preživljavanja, a nije zanemarljiv ni uticaj na dalje prnošenje HIV-a i povećanje materijalnih sredstava kako na nivou pojedinca, tako i na nivou zdravstvenog sistema.
Nacionalna kampanja povodom obeležavanja 1. decembra u Srbiji počela je krajem novembra i trajaće do sredine decembra (dobrovoljno, besplatno, poverljivo ili anonimno savetovanje i testiranje na HIV u savetovalištima pri institutima i zavodima za javno zdravlje i drugim zdravstvenim ustanovama, kao i na terenu u partnerstvu sa udruženjima koja sprovode preventivne programe u ključnim populacijma pod povećanim rizikom od HIV-a, tribine, predavanja u školama, radionice, konferencije i gostovanja na medijima, umetničke izložbe, performansi, humanitarni koncerti i druge aktivnosti). Dana 27. novembra biće održana konferencija za predstavnike medija u prostorijama Instituta za javno zdravlje Srbije „Dr Milan Jovanović Batut”, dok će 1. decembra biti održana tradicionalna centralna javna manifestacija na Trgu Republike u Beogradu od 13 do 16 časova, gde će na štandovima aktivisti iz državnog i civilnog sektora deliti prigodan informativno-edukativni materijal i kondome, kao i davati informacije o dostupnim uslugama, dok će svi zainteresovani građani i građanke koji su imali neko rizično ponašanje u bližoj ili daljoj prošlosti moći da se posavetuju i besplatno i anonimno testiraju na HIV u Gradskom zavodu za javno zdravlje i u Zavodu za zaštitu zdravlja stdenata u Beogradu. Aktivnosti sličnog sadržaja će se realizovati i u mnogim gradovima Srbije.
Mapa aktivnosti u sklopu obeležavanja kamapanje Svetski dan borbe protiv side
HIV epidemija u svetu krajem 2012. godine
Prema procenama UNAIDS-a od početka HIV epidemije zaključno sa 2012. godinomu svetu je oko 75 miliona osoba inficirano HIV-om, dok je 36 miliona osoba umrlo od AIDS-a. Prema istom izvoru podataka krajem 2012. godine u svetu je 35,3 miliona osoba živelo sa HIV-om (32,2 -38,8 miliona), što je za 18% više u odnosu na 2001. godinu (30 miliona). Od procenjenih 35,3 miliona osoba koje su živele sa HIV-om 3,3 miliona su deca mlađa od 15 godina.
Procenjena prevalencija HIV infekcije u populaciji odraslih uzrasta 15-49 godina krajem 2012. godine u svetu je bila na prošlogodišnjem nivou – 0,8%.
Procene ukazuju da je krajem 2012. godine9,7 miliona osoba inficiranih HIV-ombilo na antiretrovirusnoj terapiji u siromašnim i srednje bogatim zemljama, što predstavlja porast za 20% za samo godinu dana, tj. u odnosu na 2011.godinu (8,1 milion), odnosno 61% svih osoba inficiranih HIV-om koje su u potrebi za lečenjem prema terapijskim smernicama SZO iz 2010. godine (16 miliona). Zabrinjava i podatak da je samo 34% dece u potrebi obuhvaćeno specifičnim lečenjem u odnosu na 64% odraslih osoba inficiranih HIV-om. Međutim, prema najnovijim terapijskim smernicama SZO iz 2013. godine obuhvat lečenjem u siromašnim i srednje bogatim zemljama bio je samo 34% (32-37%) od ukupno procenjenih 28,3 miliona osoba inficiranih HIV-om u potrebi za specifičnim lečenjem.
Procenjeno je da je tokom 2012. godine1,6 milona ljudi umrlo od AIDS-a u svetu, što predstavlja smanjenje za 30%u odnosu na procenjenih 2,3 miliona umrlih 2005. godine. Tuberkuloza je i dalje vodeći uzrok umiranja među osobama inficiranim HIV-om u svetu, ali je registrovano smanjenje broja osoba inficiranih HIV-om koji su umrli od tuberkuloze za 36% u odnosu na 2004. godinu.
Kao i prethodne godine, procenjeno je da je tokom 2012. godine 2,3 miliona osoba novoinficirano HIV-om u svetu, što je 33% manje u odnosu na 2001. godinu (3,4 miliona), od kojih je bilo 260.000 dece uzrasta do 15 godina (za čak 52% smanjenje u odnosu na 2001. godinu – 550.000).
Procenjena prevalencija HIV infekcije među devojkama uzrasta 15-24 godine je dvostruko veća u odnosu na mladiće istog uzrasta, posebno u regionu podsaharske Afrike (2,5% prema 1,2%), koji je najteže pogođen region u svetu HIV epidemijom.
Perzistirajuće prepreke efektivnom odgovoru u oblasti prevencije HIV infekcije među adolescentima i mladim osobama uključuju neadekvatnu dostupnost visoko kvalitetne edukacije na temu HIV-a, seksualnog ponašanja i reproduktivnog zdravlja, kao i zdravstvenih usluga prilagođenih potrebama mladih, ali i seksualno zlostavljanje mladih žena i devojaka.
Podsaharska Afrika i dalje je najteže pogođen region u svetu, pri čemu se procenjuje da je u njoj krajem 2012. godine živelo 71% svih osoba inficiranih HIV-om u svetu (25 miliona, od kojih oko 3 miliona dece mlađe od 15 godina, odnosno procenjuje se da je 4,7% populacije uzrasta 15-49 godina inficirano HIV-om), premda ovde živi tek 12% svetske populacije. Samo u 2012. godini procenjuje se da je 1,6 miliona osoba novoinficirano HIV-om (38% manje u odnosu na 2001. godinu – 2,6 miliona), a da je 1,2 miliona osoba umrlo od AIDS-a u ovom regionu (75% svih umrlih u svetu 2012. godine, ali značajno smanjenje u odnosu na procenjenih 1,5 miliona umrlih 2001. godine). Antiretrovirusnu terapiju je krajem 2012. dobijalo skoro 7 miliona HIV pozitivnih osoba (68% od svih osoba u potrebi).
Karibi su drugi region posle podsaharske Afrike u kome je procenjena najviša prevalencija HIV infekcije od 1% (250.000 osoba je živelo sa HIV-om krajem 2012.godine). Procenjeno je da je tokom 2012. godine 12.000 osoba novoinficirano HIV-om (52% manje u odnosu na 2001. godinu), dok je 11.000 osoba umrlo od AIDS-a u ovom regionu (54% manje u odnosu na procenjen broj umrlih tokom 2001. godine, prevashodno zbog visokog obuhvata savremenom antiretrovirusnom terapijom -72%).
U regionu Azije gde živi 60% svetske populacije procene ukazuju da je skoro 5 miliona osoba živelo sa HIV-om krajem 2012. godine (procenjena prevalencija HIV infekcije je 0,4%), pri čemu je bilo 351.000 ljudi novoinficiranih HIV-om, dok je 261.000 osoba umrla od AIDS-a tokom 2012. godine.
U regionu severne Amerike procene ukazuju da je 1,3 miliona osoba živelo sa HIV-om krajem 2012. godine (procenjena prevalencija HIV infekcije je 0,5%), pri čemu je 48.000 osoba bilo novoinficirano HIV-om, (manje od 200 dece), dok je 20.000 osoba umrlo od AIDS-a tokom 2012. godine.
U regionu latinske Amerike procenjuje se da je 1,5 miliona osoba živelo sa HIV-om krajem 2012. godine, odnosno procenjena prevalencija HIV infekcije je 0,4%. Procene ukazuju da je u ovom regionu tokom 2012. godine bilo 86.000 osoba novoinficiranih HIV-om, dok je 52.000 osoba umrlo od AIDS-a, pri čemu je obuhvat specifičnim lečenjem bio 75% krajem 2012. godine
U regionu istočne Evrope i centralne Azije procenjuje se da je krajem 2012. godine 1,3 miliona ljudi živelo sa HIV-om (procenjena prevalencija HIV infekcije je 0,7%) što je više nego trostruko povećanje u odnosu na 2001. godinu (oko 400.000 ljudi). Od ovog broja preko 90% osoba živi u Ruskoj Federaciji i u Ukrajini, gde je procenjena prevalencija HIV infekcije viša od 1%. Procenjuje se da je 130.000 osoba novoinficirano HIV-om u ovom regionu tokom 2012. godine. Podatak da je 91.000 osoba umrla od AIDS-a u 2012. godini (skoro trostruko povećanje u odnosu na 2001. godinu kada je umrlo 36.000 osoba) ukazuje na nezadovoljavajući obuhvat antiretrovirusnom terapijom osoba koje žive sa HIV-om u ovom regionu (skoro 170.000 osoba na specifičnom tretmanu, tj. 35% osoba u potrebi za lečenjem).
U regionu zapadne i centralne Evrope kontinuirano raste broj ljudi koji žive sa HIV-om uglavnom usled produženog životnog veka kao rezultata široko dostupne kombinovane visoko potentne antiretrovirusne terapije (procenjeni obuhvat specifičnim lečenjem je bio veći od 95% krajem 2012. godine), ali i porasta novoregistrovanih slučajeva HIV infekcije stečene seksualnim putem u zemljama zapadne Evrope od 2002. godine. Procenjuje se da je u ovom regionu krajem 2012. godine 860.000 osoba živelo sa HIV-om (procenjena prevalencija HIV infekcije je 0,2%). Takođe, procenjuje se da tokom 2012. godine 29.000 osoba novoinficirano HIV-om, a da je 7600 osoba umrlo od AIDS-a,
Izvor podataka:
UNAIDS 2013. Report on the Global AIDS Epidemic
Epidemija HIV infekcije u Republici Srbiji krajem novembra 2013. godine
- Prema podacima Instituta za javno zdravlje Srbije „Dr Milan Jovanović Batut” od početka epidemije, 1985. godine, pa do 20. novembra 2013. godine u Republici Srbiji su registrovane 2962 osobe inficirane HIV-om, od kojih je 1678 osoba obolelo od AIDS-a (57% svih registrovanih HIV pozitivnih osoba), dok su 1154 osobe inficirane HIV-om umrle (1058 od AIDS-a, a 96 od bolesti ili stanja koja nisu povezana sa HIV infekcijom).
- Beograd je najteže pogođen HIV epidemijom, ali i najveći broj osoba se testira u Beogradu.
- U periodu januar – novembar 2013. godine novodijagnostikovano je 109 osoba inficiranih HIV-om.
- U istom periodu kod 32 osobe je dijagnostikovan AIDS (sida), dok je 14 osoba umrlo od AIDS-a.
Od 1997. godine visoko aktivna antiretrovirusna terapija (HAART) je dostupna i besplatna u Republici Srbiji, tj. svi troškovi lečenja idu na teret Republičkog zavoda za zdravstveno osiguranje za sve zdravstvene osiguranike kojima je lečenje indikovano. Od 2008. godine lečenje HIV infekcije je decentralizovano, odnosno realizuje se u Institutu za infektivne i tropske bolesti pri Kliničkom centru Srbije u Beogradu, u Kliničkom centru Vojvodine u Novom Sadu, Kliničkom centru u Nišu, a od 2009. godine i u Kliničkom centru u Kragujevcu. U periodu 2003–2012. godina registrovano je značajno povećanje osoba inficiranih HIV-om na lečenju kombinovanom antiretrovirusnom terapijom (sa 330 osoba krajem 2003. godine na oko 1100 osoba krajem 2012. godine), a od 2000. godine registrovana je i značajna redukcija obolevanja i umiranja od AIDS-a (grafikon 1).
Grafikon 1. Broj registrovanih HIV pozitivnih osoba, obolelih i umrlih od AIDS-a u Republici Srbiji u periodu 1984–2012.godine
Prema zvanično dostupnim podacima u Srbiji je krajem novembra 2013. godine živelo 1808 osoba inficiranih HIV-om. Međutim, procene UNAIDS-a ukazuju da u našoj zemlji još oko 1800 osoba ne zna da je inficirano HIV-om. Znajući da HIV infekcija može dugi niz godina proticati bez ikakvih znakova i simptoma, jedini način da se otkrije HIV infekcija je da se osoba koja je imala neki rizik testira na HIV. Naravno da bi svako testiranje na HIV trebalo da bude dobrovoljno uz obavezno savetovanje pre i posle testiranja, a u cilju pružanja pravih i stručnih informacija potrebnih klijentu da donese odluku da li je pravi trenutak za testiranje, ali i da prepozna stvarni rizik tj. rizično ponašanje koje je praktikovao ili koje i dalje upražnjava, te da isto promeni u cilju preveniranja inficiranja HIV-om u budućnosti. S druge strane, HIV pozitivne osobe imaju mogućnost da uđu u program praćenja i kontrole sopstvene HIV infekcije, odnosno u program lečenja koji daje odlične rezultate, kako u svetu tako i u našoj zemlji, te je danas HIV infekcija hronično stanje sa kojim se može kvalitetno i dugo živeti, ali samo ukoliko se pravovremenim i adekvatnim specifičnim lečenjem kontroliše replikacija HIV-a.
Od 109 novootkrivenih osoba inficiranih HIV-om u periodu od januara do novembra 2013. godine, 58 osoba (53%) je iz Beograda, 26 (24%) iz Vojvodine, a petina je iz ostalih okruga centralne Srbije (25 osoba). Registrovano je deset puta više muškaraca u odnosu na žene (99 muškarca prema 10 žena). Većina novootkrivenih HIV pozitivnih osoba je uzrasta 20–49 godina (91 osoba, odnosno 83,5%), pri čemu je svaka treća osoba uzrasta 20–29 godina (31 osoba, odnosno 28%). Registrovana je i jedna osoba inficirana HIV-om uzrasta 15–19 godina, kao i dva deteta uzrasta sedam i četiri godine koja su infekciju dobila od majki koje nisu znale da su inficirane HIV-om. U odnosu na način transmisije kod 84 osobe HIV je prenešen nezaštićenim seksualnim odnosom (77%), od kojih je 69 muškaraca koji su prijavili rizične seksualne odnose sa drugim muškarcima. U istom periodu novoregistrovano je 8 osoba inficiranih HIV-om (7%) među injektirajućim korisnicima droge, dok za osminu novoregistrovanih slučajeva (14 osoba tj. 13%) nije prijavljen način prenosa HIV-a. U analiziranom vremenskom periodu skoro svaka treća novootkrivena HIV pozitivna osoba je svoj HIV status saznala tek u terminalnom stadijumu infekcije (31 osoba tj. 28%), što ukazuje da se i pored dostupnog dobrovoljnog, besplatnog, poverljivog ili anonimnog testiranja na HIV praćenog savetovanjem pre i posle testiranja u 23 grada u Republici Srbiji tokom cele godine, značajan udeo osoba inficiranih HIV-om ne testira blagovremeno i na taj način značajno redukuje mogućnost uspešnog lečenja u cilju kontrole HIV infekcije, odnosno sprečavanja obolevanja i umiranja od AIDS-a. S druge strane, u istom periodu novootkriveno je 56 (51%) osoba inficiranih HIV-om bez ikakvih simptoma i manifestnih znakova HIV infekcije.
Od 32 novoregistrovane osobe obolele od AIDS-a u periodu januar-novembar 2013. godine, 28 je osoba muškog pola, dok su četiri osobe ženskog pola (odnos polova 7:1). U Beogradu je registrovano 19 slučajeva obolevanja od AIDS-a (59%), dok je na teritoriji Vojvodine registrovano 9 slučajeva klinički manifestnog oboljenja uzrokovanog HIV-om (28%). Najviše obolelih od AIDS-a registrovano jeu uzrasnoj grupi 30–59 godina (27 osoba tj. 84%), ali je obolevanje regostrovano i kod tri osobe uzrasta 20–29 godina (9%) i kod jednog deteta uzrasta 7 godina. Po načinu transmisije 18 osoba novoobolelih od AIDS-a (56%) je registrovano među osobama koje su inficirane HIV-om seksualnim putem, pet (16%) među injektirajućim korisnicima droge, a kod 7 osoba obolelih od AIDS-a (22%) način transmisije nije prijavljen.
Od ukupno registrovanih 14 osoba umrlih od AIDS-a u periodu januar–novembar 2013. godine, 9 osoba (64%) je iz Beograda, dok su na teritoriji Vojvodine registrovana tri smrtna ishoda. Odnos polova registrovanih osoba umrlih od AIDS-a u posmatranom periodu je bio u korist muškog pola (13 muškaraca i jedna osoba ženskog pola. Najveći broj osoba umrlih od AIDS-a bio je uzrasta 40 i više godina (11 osoba tj. 79%), dok su u uzrasnoj grupi 30-39 godina registrovana tri smrtna ishoda (21%). U odnosu na transmisivnu kategoriju najveći broj umrlih od AIDS-a registrovan je među osobama koje su HIV stekle nezaštićenim seksualnim kontaktom (9 osoba odnosno 64%), dok su četiri umrle osobe bile injektirajući korisnici droga (31%), a za jednu umrlu osobu nije prijavljen način prenošenja HIV infekcije. Registrovano je pet smrtnih ishoda (36%) kod osoba kod kojih je u 2013. godini istovremeno novodijagnostikovano nosilaštvo anti-HIVantitela i obolevanje od AIDS-a, dok je kod 8 umrlih osoba obolevanje od AIDS-a dijagnostikovano u periodu od 1997. do 2012. godine.
Izvor podataka:
Institut za javno zdravlje Srbije „Dr Milan Jovanović Batut”
http://www.izjzv.org.rs/index.php?s=1&m=3&id=1058
1. DECEMBAR – DAN BORBE PROTIV HIV INFEKCIJE
UNAID S procenjuje da je krajem 2012. godine u svetu sa HIV-om živelo oko 35,3 miliona ljudi, odnosno 0,8% svetske populacije. Uzimajući u obzir nove terapijske smernice Svetske zdravstvene organizacije, svega 34% osoba koje žive sa HIV-om, a kojima je potrebna terapija, bili su obuhvaćeni lečenjem. Tokom 2012. godine 2,3 miliona ljudi se inficiralo HIV-om,
U Evropi je tokon 2012. godine dijagnostikovano nešto više od 130 000 HIV infekcija, od čega manje od 30 000 u zemljama Evropske Unije i Evropskog Ekonomskog Područja i blizu 76 000 u Rusiji.
Prema podacima Instituta za javno zdravlje Srbije „Dr Milan Jovanović Batut“, u Srbiji je krajem novembra 2013. godine 1808 osoba živelo sa HIV-om, a procene su da barem još toliko građana Srbije živi sa HIV-om, a to ne zna. Tokom ove godine dijagnostikovano je 109 novih HIV infekcija.
Tokom 2013. godine na području AP Vojvodine zabeleženo je 27 novih slučajeva HIV infekcije. U devet slučajeva u momentu postavljanja dijagnoze HIV infekcije osobe su već bile u stadijumu simptomatske HIV infekcije.
U toku 2013. godine četiri osobe koje žive sa HIV infekcijom su umrle, od kojih tri osobe usled manifestne HIV infekcije.
Među osobama sa novodijagnostikovanim HIV infekcijama su četiri osobe ženskog pola i 23 osobe muškog pola, a slučajevi HIV infekcija su dijagnostikovani u uzrastu od 20 do 59 godina.
U odnosu na način inficiranja, u 20 slučajeva od 23 sa utvrđenim načinom prenosa infekcije, radilo se o seksualnom kontaktu. Na ovaj način su se inficirale dve osobe ženskog pola i 18 osoba muškog pola, od kojih je 14 imalo seksualni odnos sa drugim muškarcima. Među osobama sa novodijagnostikovanom HIV infekcijom su i tri osobe koje ubrizgavaju drogu. Kod tri osobe muškog pola, kao i jedne osobe ženskog pola nije utvrđen način inficiranja.
Najviše novih HIV infekcija utvrđeno je na području grada Novog Sada (10), zatim na području grada Pančeva (3).
Prvi slučajevi HIV infekcije u AP Vojvodini registrovani su 1985. godine i do 1. novembra 2013. godine ukupno je 396 građana naše pokrajine saznalo da živi sa HIV infekcijom.
Najveći broj HIV infekcija dijagnostikuje se u uzrastu od 20 do 39 godina (65%), dok je starijih od 39 godina bilo 28%, a ispod 20 godina 7%.
Od manifestne HIV infekcije je obolelo 200 osoba (51%) koje žive sa HIV-om, a umrlo je 129 osoba (113 od posledica HIV infekcije).
Trenutno 267 građana AP Vojvodine zna da živi sa HIV-om, od kojih je 71 osoba (27%) obolela. Najveći broj osoba živi sa HIV-om na području Južnobačkog okruga – 108 (40%), Južnobnatskog okruga – 47 (18%), Severnobačkog okruga – 39 (15%) i Sremskog okruga -36 (13%), a značajno manje na području Zapadnobačkog okruga -17 Severnobanatskog okruga – 11 i Srednjebanatskog okruga – 9 osoba.
Slučajevi HIV infekcije zabeleženi su u 39 od 45 vojvođanskih gradova i opština (87%).
LINKOVI:
http://www.batut.org.rs/index.php?content=672
http://www.izjzv.org.rs/index.php?s=1&m=3&id=1058
http://www.unaids.org/en/regionscountries/countries/serbia/
http://158.232.15.29/CFS/downloadpdf.htm?country_id=EURSRB&lng_code=en&pdfoption=epi