Međunarodni dan dece obolele od malignih bolesti, 15. februar, uspostavljen je 2002. godine od strane Međunarodne konfederacije Udruženja roditelja dece obolele od raka, a danas se obeležava u više od 85 zemalja širom sveta.
U Srbiji su prva udruženja roditelja dece obolele od malignih bolesti počela sa radom početkom 90-ih godina prošlog veka. Udruživanjem i učenjem od inostranih udruženja roditelja Evrope i sveta stekli su veštine i znanje o načinima i mogućnostima pružanja podrške deci, njihovim porodicama, zdravstvenim radnicima i bolnicama. Na ovaj način roditelji su prihvatili činjenicu da je pored lekara, leka i bolnice potrebno da se i sami aktivno uključe u lečenje svoje dece.
Na inicijativu udruženja roditelja i uz podršku Ministarstva zdravlja, Međunarodni dan dece obolele od malignih bolesti u našoj zemlji je 2013. godine postao deo nacionalnog Kalendara javnog zdravlja. Ovaj međunarodni dan obeležava se svake godine u cilju edukacije i efikasnog sprovođenja svih mera koje će omogućiti ranu dijagnostiku, adekvatnu terapiju, rehabilitaciju i bolji kvalitet života dece obolele od malignih tumora.
Svake godine u svetu oboli više od 160.000 dece od nekog oblika malignog tumora, a više od 90.000 dece umre od nekog oblika raka. Rak kod dece čini od 0,4 do 4% svih malignih bolesti u opštoj populaciji širom sveta. U proseku u svetu obolevanje od raka kod dece čini 1% u strukturi obolevanja od svih malignih bolesti, u Evropi 0,4% i u Srbiji oko 0,7%. Najveće učešće u stukturi obolevanja se registruje u Africi, 4%, uglavnom zbog razlika u starosnoj strukturi i očekivane dužine trajanja života na rođenju. Uprkos dobrim rezultatima lečenja, maligne bolesti su čak i u razvijenim zemljama i dalje drugi po učestalosti uzrok smrtnosti kod dece uzrasta 0 do 14 godina, odmah iza povreda.
Od malignih bolesti u Republici Srbiji je, prema poslednjim dostupnim podacima, obolelo 334 dece oba pola uzrasta od 0 do 19 godina. Kao i u većini zemalja u razvoju i u Srbiji je gotovo 2/3 novoobolele dece bilo uzrasta do 15 godina. Tri grupe oboljenja, i to leukemije, tumori mozga i limfomi čine najčešće zastupljenje maligne bolesti u dečjem uzrastu. Ove tri grupe malignih bolesti činile su gotovo polovinu svih malignih bolesti dečijeg uzrasta. Leukemije su najčešće maligne bolesti u dečijem uzrastu i u strukturi obolevanja u uzrastu do 15 godina činile su 30%, slede tumori mozga sa 11,5% i limfomi sa 6%. U uzrastu 0–19 godina u strukturi obolevanja najzastupljenije su bile leukemije sa 25,2%, limfomi sa 12% i tumori mozga sa 9,6% kod oba pola. Kao i u slučaju obolevanja, u uzrastu od 0 do 19 godina je umrlo 49 dece i skoro 2/3 umrle dece oba pola je bilo uzrasta do 15 godina. Standardizovana stopa mortaliteta za uzrast do 15 godina je iznosila 2,9/100.000, a za uzrast do 19 godina 3,4/100.000. Najčešći razlog smrtnog ishoda u dečjem uzrastu su bile leukemije, limfomi i tumori mozga. U skladu sa savremenim medicinskim dostignućima, buduća istraživanja usmerena u pravcu etiologije malignih tumora kod dece omogućiće ne samo efikasno sprovođenje preventivnih mera, već bržu i efikasniju ranu dijagnostiku, primenu standardne terapije i samim time duže preživljavanje kod dece obolele od raka svuda u svetu.
Sagledavajući značaj zaštite i unapređenja zdravlja jedne od najosetljivijih populacionih grupa Institut za javno zdravlje Srbije „Dr Milan Jovanović Batut” se sa mrežom okružnih instituta i zavoda za javno zdravlje od početka aktivno uključio u obeležavanje ovog važnog datuma iz Kalendara javnog zdravlja, jer je najvažniji zadatak kako zdravstvenih radnika tako i šire društvene zajednice edukacija dece i adolescenata i njihovih roditelja u pogledu prevencije prvenstveno sticanjem zdravih životnih navika.
Korisni sajtovi: http://www.internationalchildhoodcancerday.org/www.sadecom.org.rs, www.zvoncica.org.rs, www.cikaboca.org, www.radio-mladice.rs